Japoński wydawca Jiyu Kokuminsha ogłosił listę ubiegłorocznych nominacji na najmodniejsze powiedzonka w Kraju Kwitnącej Wiśni. Uhonorowano aż 60 słów i wyrażeń ze świata polityki, sportu i branży rozrywkowej, w oparciu o badania opinii publicznej. Zdecydowanie jest to rodzynek dla każdego miłośnika Japonii, w tym osób uczących się tego pięknego języka oraz zainteresowanych jego popkulturą. 3 grudnia 2007 grupa sędziów wytypowała zwycięzcę wraz z listą 10 najbardziej wpływowych powiedzonek, które miały wpływ na Japonię w roku 2007. Zabawmy się więc w lingwistów i prześledźmy, jakież to wyrażenia podbiły serca naszych skośnookich braci zza oceanu w ostatnich miesiącach. Na dobry początek szczypta słów ze świata sportu i polityki.

• Zwycięzcy tegorocznych nominacji:

– Coś musi być zrobione (o Miyazakim) [(Miyazaki o) do gen ka sen to ikan – （宮崎を）どげんかせんといかん] (sprawdź #11 poniżej).

– Wstydliwy książe [ハニカミ王子] (sprawdź #17 poniżej)

• Pozostałe typy z pierwszej dziesiątki (część z nich pojawi się w drugiej częśc tekstu za tydzień):

– Emerytura (która zniknęła) [(kieta) nenkin – （消えた）年金)] (sprawdź #15 poniżej)
– Sonna no kankei nee [そんなの関係ねぇ] (sprawdź #21 poniżej)
– Dondakee~ [どんだけぇ～] (sprawdź #23 poniżej)
– Siła braku wrażliwości [donkanryoku – 鈍感力] (sprawdź #32 poniżej)
– Zamaskowane jedzenie [shokuhin gisou] (sprawdź #36 poniżej)
– Uchodziec z kafejki internetowej [net cafe nanmin – ネットカフェ難民] (sprawdź #41 poniżej)
– Wielkie żarcie [大食い] (sprawdź #47 poniżej)
– Wyjątkowo gorący dzień [moushobi – 猛暑日] (sprawdź #37 poniżej)

Poniżej znajdziecie listę dwudziestu pierwszych wyrażeń kluczowych dla Japonii w 2007 roku:

1. KY [skrót od wyrazów kuki ga yomenai – 空気が読めない]: Jest to popularny w Japonii skrót wyrażenia kuki ga yomenai (”nie potrafi czytać między wierszami” lub “nie może wyczuć atmosfery”), używane przy opisywaniu mało nietaktownych i mało spostrzegawczych ludzi. Przykład: „Ten gość to typowy KY”.

2. Maszyny rodzące dzieci [umu kikai – 産む機械]: Japoński minister zdrowia wzbudził liczne kontrowersje, gdy w jednym ze swoich przemówień na temat malejącego przyrostu naturalnego określił kobiety mianem „maszyn służących do rodzenia dzieci”. W odniesieniu do tego, jak Japonia powinna powstrzymać ten niepokojący proces stwierdził, że: „Liczba kobiet pomiędzy 15 a 50 rokiem życia jest niezachwiana. Ponieważ liczba maszyn do noszenia dzieci jest w miarę ustalona, to jedyne czego możemy teraz od nich oczekiwać, to jak największa siła wyrobowa od łebka”. Trzeba przyznać, że minister uderzył z grubej rury i nie bez powodu opinia publiczna oskarżyła go o szerzenie seksizmu.

Żonie Hakuo Yanagisawa z racji przyrównania jej do wypiekającego ciasta piekarnika serdecznie współczujemy.

3. Opłaty biurowe [jimushohi – 事務所費]: Były minister rolnictwa Toshikatsu Matsuoka znalazł się w krzyżowym ogniu mediów po tym, jak ujawniono jego udział w wielkim skandalu z fałszowaniem stawek oraz licznymi nieprawidłościami na rządowych kontach bankowych. Zarzucono mu defraudacje 28 milionów jenów (236 tysięcy dolarów). Sam winny tłumaczył się, że pieniądze te przeznaczono na „opłaty biurowe”, ale szybko wyszło na jaw, że używane przez niego biuro było wolne od czynszu. Popełnił samobójstwo w maju ubiegłego roku, tuż przed planowanym przesłuchaniem komisji śledczej, w sprawie jego udziału we wspomnianym skandalu politycznym.

4. Pewien rodzaj regenerującej wody [nantoka kangensui – ナントカ還元水]: Kolejne powiedzonko Matsuoki (były minister rolnictwa), który wyjaśniał, że „opłaty biurowe” były związane z zapłatą za bardzo kosztowną wodę mineralną, którą pili wszyscy pracownicy biura. W swojej obronie określił on ową wodę, jako „pewien rodzaj regenerującej wody”. Przyznam, że z wielka chęcią napiłbym się sam tej niezwykłego, jakże bezcennego napoju. Być może Toshikatsu uzyskał dostęp do poszukiwanej przez wieki fontanny młodości? Niestety po raz kolejny jej sekret został zabrany do grobu.

To musiała być naprawdę droga woda, skoro kosztowała prawię 240 tysięcy dolarów 🙂

5. Nie dało się tego uniknąć [shouganai – しょうがない]: W czerwcowej przemowie były minister obrony Fumio Kyuma powiedział: „Rozumiem, że zrzucenie bomby na Nagasaki zakończyło wojnę. Wydaje mi się, że było to coś, czego nie dało się uniknąć”. Jego kontrowersyjna wypowiedź została przez wielu odczytana, jako usprawiedliwienie zrzucenia bomb atomowych przez Stany Zjednoczone. Niefortunny polityk zrezygnował po trzech dniach, zmuszony do tego falą bezlitosnej krytyki.

6. Gabinet przyjaciół [o-tomodachi naikaku – お友達内閣]: Wyrażenie „gabinet przyjaciół” zostało użyte w stosunku do gabinetu rady ministrów byłego premiera Shinzo Abe, krytykowanego za wybranie na współpracowników jego starych przyjaciół, którzy nie byli widziani przez opinie publiczną za wystarczająco kompetentnych, by piastować swoje
urzędy. Faktycznie ostatnie miesiące gabinetu byłego ministra nie były dobre, gdyż trzech ministrów musiało odejść z powodu ujawnionych skandalów, zaś trzeci popełnił samobójstwo, zanim został przesłuchany w sprawie oszustw finansowych.

7. Gabinet przyparty do muru [haisui no jin naikaku – 背水の陣内閣]: Po roku pełnym skandali i rezygnacji premiera Shinzo Abe rządząca partia liberalno demokratyczna (LDP) wybrała Yasuo Fukudę na kolejnego premiera Japonii. Po wyborze swoich nowych ministrów określił on swój nowy gabinet mianem „przypartego do muru”, ponieważ teraz wszyscy mają swoje plecy oparte o ścianę. Polityk chciał w ten sposób odciąć się od chwiejnych polityków i dać do zrozumienia, że po wprowadzonych zmianach partia odzyskała równowagę.

8. Symbioza [kyousei – 共生]: W znaczeniu ogólnym symbioza oznacza współżycie razem dwóch organizmów należących do różniących się od siebie gatunków. Premier Fukuda użył określenia „niepodległość i symbioza”, by opisać swoje cele polityczne, związane z stale rosnącymi różnicami ekonomicznymi między dużymi miastami oraz małymi miasteczkami.

9. Madame Sushi [マダム・スシ]: Trafne określenie, związane z byłą minister obroni Yuriko Koike, która powiedziała podczas przemówienia w Waszyngtonie: „Niektórzy określają mnie mianem > Japońskiej Rice < w odniesieniu do amerykańskiej pani sekretarz Condolezzy Rice. Czemu nie nazwą mnie sushi?”. Jak wiadomo, w Japonii ryż (rice) jest
jednym z najważniejszych składników popularnej potrawy. Możecie zobaczyć owe przemówienie pod tym linkiem.

10. Sonomanma Shock [そのまんまショック]: Bez wsparcia żadnej politycznej partii Sonomanma Higashi (popularny przed laty komik) wygrał wybory na stanowisko gubernatora prefektury Miyazaki uzyskując aż 44 % głosów. Elekcja ta była szokiem dla wszystkich czołowych polityków, ale politolodzy jednogłośnie ujrzeli w niej oznakę rozczarowania wyborców obecną sytuacją polityczną. Jego elekcja byłą ciosem dla rządzącej partii LID. Zobaczyłem kilka gagów z udziałem Sonomanmy i komik faktycznie ma charyzmę.

Opalony na brąz, z wygładzonymi zmarszczkami i białym jak kość słoniowa uśmiechem japoński komik Sonomanma sięgnął po władzę udowadniając, że ludzie mają dość nudnych polityków.

11. Trzeba coś z tym zrobić (z tym Miyazaki) [(Miyazaki o) do gen ka sen to ikan – （宮崎を）どげんかせんといかん]: W trakcie przemówienia gubernator prefektury Miyazaki, Hideo Higashikokubaru (a.k.a. Sonomanma Higashi), nagle przeskoczył z ultra-poprawnej japońszczyzny na lokalny dialekt Miyazaki, stwierdzając: „“Do gen ka sen to ikan” („trzeba coś z tym zrobić”) w odniesieniu do obecnej sytuacji w tej części Japonii. Sonomanma podkreślił fakt, że czas zrzucić kajdany starych metod i rozpocząć przeciwdziałające stagnacji zmiany.

12. Sprzedawca Miyazaki [Miyazaki no salesman – 宮崎のセールスマン]: Gubernator-elekt prefektury Miyazaki Hideo Higashikokubaru (a.k.a. Sonomanma Higashi) tuż po wyborach w jednym z pierwszych przemówień określił siebie, jako „sprzedawcę Miyazaki”. Faktycznie jego medialny wizerunek szybko wpłynął na wzrost przychodów w prowincji i wzrost jej popularności.

13. Badanie lekarskie [shintai kensa – 身体検査]: Określenie to związane jest z tzw. „sprawdzaniem danych” (background check), przeprowadzonym przez byłego premiera Abe, by z całą pewnością stwierdzić, że politycy wybrani do jego gabinetu są „czyści”. Jak wiemy, szczegółowe „badania lekarskie” Shinzo Abe okazały się być mało wiarygodne, bo minister rolnictwa Takehiko Endo zrezygnował ze stanowiska po zaledwie 8 dniach, gdy odkryto, że był on zamieszany w skandal finansowy.

14. Księżniczka pokonuje tygrysa [hime no tora taiji – 姫の虎退治]: W Okoyamie kandydatka Demokratycznej Partii Japonii (DPJ) pokonała kandydata Partii Liberalno Demokratycznej, Toranosuke Katayamę. Jej slogan wyborczy brzmiał: „księżniczka pokona tygrysa”, co było bezpośrednio związane z zabawną grą słów. Kanji Hime w imieniu Himei oznacza księżniczkę, zaś tora w wyrazie Toranosuke pochodzi od tygrysa.

15. Emerytura (która zniknęła) [(kieta) nenkin – （消えた）年金)]: Sprawa rent stała się tematem okładkowym wielu dzienników w Kraju Kwitnącej Wiśni, gdy pomyłka rządu spowodowała zniknięcie około 50 milionów zapisów dot. kont emerytalnych, powodując w rezultacie chaos. Nie jest znana dokładna liczba osób, które z powodu tego błędu nie dostały swojej emerytury. Uups.

16. Ogushio [オグシオ]: Ogushio to ksywa (skrót) nadany drużynie dwóch popularnych zawodniczek, które w 2007 r. stały się gwiazdami po serii sukcesów w grupowej grze w badmintona. Kumiko Ogura (Ogu) i Reiko Shiota (Shio) nie tylko świetnie grają, ale też znakomicie prezentują się przed obiektywem. Ich oficjalny album ze zdjęciami, zatytułowany „Droga do Pekinu” okazał się być wydawniczym hitem i sprzedał się znakomicie. Jak można się domyśleć Okushio mają zamiar pretendować o złoty medal w zbliżających się Igrzyskach Olimpijskich, a ja mam plan im dopingować. Do boju, OGUSHIO!

17. Wstydliwy książe [hanikami ouji – ハニカミ王子]: Hanikami Oji (”wstydliwy książę”) to ksywa nadana Ryo Ishikawie, który w wieku 15 lat stał się najmłodszym w historii Japonii zawodnikiem w profesjonalnej lidze golfa, w dodatku bardzo dobrym i szybko zdobywającym szereg nagród. Niestety nie umiem odpowiedzieć, czemu „złoty chłopiec” golfa w Kraju Kwitnącej Wiśni jest taki wstydliwy, ale jest to niewątpliwie związane z jego stosunkiem do kobiet (a raczej brakiem stosunku:)

Czyżby szykował się nam Japoński Tiger Woods?

18: Kawaigari [kawaigari – かわいがり]: Kawaigari zwykle oznacza „pielęgnować” albo „wziąć kogoś pod swoje skrzydła”, ale w świecie sumo odnosi się to do tradycji bardzo wycieńczającego treningu, któremu poddawani są początkujący adepci sumo. 17 letni zawodnik Takashi Saito zmarł po tym, jak został pobity metalowym kijem, co stanowiło część jego kawaigari. Faktycznie w sztukach walki stosuje się różnorodne metody utwardzania ciała, ale nie przypominam sobie, żeby tłuczenie dzieciaków po żebrach metalowym prętem stanowiło jedną z nich…

19. Thumbing [サミング]: W świecie boksu „thumbing” oznacza nielegalne użycie kciuka, by szturchnąć nim przeciwnika w oko. Bokser Daiki Kameda, który walczył nieczysto podczas meczu o tytuł mistrza WBC wagi lekkiej, użył wiele spośród nielegalnych zagrywek, w tym „thumbing”. W pewnym momencie Kameda (który ostatecznie decyzją sędziów przegrał) podniósł przeciwnika i rzucił nim z całej siły o podłogę. Japońska Komisja Boksu zawiesiła Kamedę za jego zagrywki na 1 rok.

20. Żyłem, by sprostać oczekiwaniom ludzi [kokumin o kitai ni kotaeraremashita – 国民の期待に応えられました]: mistrz wagi lekkiej WBC Daisuke Naito wypowiedział te słowa w swojej zwycięskiej mowie, jaką wygłosił po pokonaniu Daiki Kamedy. Jego odpowiedzi na pytania po walce zapewniły mu wielką sympatię ze strony mediów, podobnie jak jego sportowe zachowanie, gdy przyjął oficjalne przeprosiny Kamedy.

• Ciąg dalszy artykułu z kolejną dziesiątką słówek ze świata filmu oraz telewizji znajdziecie klikając tutaj. Poczytaj o robaku gryzącym w pupę, największym kobiecym fochu roku oraz poznaj najpopularniejszego trenera w Kraju Kwitnącej Wiśni 🙂